Apatia.

Określenia apatia używa się czasem zbyt pochopnie, oznacza ono bowiem dosłownie zanik równomierny i całkowity wszelkiego życia afektywnego. Nawet w najcięższych przypadkach różnych cierpień psychicznych stwierdza się jednak zazwyczaj górowanie przykrych afektów, które nie dopuszczają do głosu prawidłowych poruszeń uczuciowych. Zupełnego zaniku życia uczuciowego nie widzi się nawet w schizofrenii, gdzie wybitne zaburzenia afektywne stanowią jeden z osiowych objawów tego cierpienia. Jeżeli w chorobie tej dochodzi do stopniowego zaniku życia afektywnego, to dzieje się to raczej w tym znaczeniu, że niektóre uczucia ulegają zanikowi, podczas gdy inne mogą istnieć nadal, i to nawet w stopniu wybujałym. Zachodzi tu nawet pewna kolejność zaniku uczuć: najwrażliwsze na uszkodzenie okazują się uczucia wyższe, natomiast najtrwalsze są przejawy życia popędowego. W wielu innych dziedzinach biologii można zaobserwować to samo prawo: najstarsze filogenetycznie dynamizmy wykazują znacznie większą wytrzymałość w zetknięciu ze szkodliwościami niż dynamizmy: filogenetyczne świeższe, jak np. uczuciowość wyższa. W prawidłowych warunkach uczuciowość wyższa dostarcza najpotężniejszych hamulców korowych, które trzymają w ryzach przejawy życia popędowego i uczucia niższe. Gdy hamulce te ulegną osłabieniu, nawet stosunkowo bardzo słabe popędy mogą wychodzić na jaw. Zjawisko to określamy nazwą incontinentia affectiva. Stan taki może w praktyce naśladować wzmożenie życia popędowego. Tak np. przedmiotem orzecznictwa sądowo-psychiatrycznego bywają wybryki płciowe starców cierpiących na niemoc płciową znacznego stopnia. W przypadkach takich niekiedy niesłusznie mówi się o chorobliwym wzmożeniu popędu płciowego, a przynajmniej libido, gdyż sam popęd płciowy jest tu nikły, lecz przy osłabieniu hamulców korowych ten słaby popęd ujawnia się. [hasła pokrewne: wzorcowanie mierników, wzorcowanie mierników do włosów, wzorcowanie mierników na włosy ]